ur. 1530 w Sycynie koło Zwolenia, zm. 22 sierpnia 1584 w Lublinie – poeta polski epoki renesansu, sekretarz królewski, wojski sandomierski w latach 1579-1584, prepozyt poznański w latach 1566-1574.
Uważany za jednego z najznakomitszych twórców czasów renesansu w Europie, najwybitniejszego poetę słowiańskiego, który przyczynił się do rozwoju polskiego języka literackiego.
Data narodzin Jana Kochanowskiego nie jest znana. Większość badaczy wskazuje na 1530 rok.
Ojcem był Piotr Kochanowski (1485 - 1547) herbu Odrowąż ,komornik graniczny radomski i sędzia ziemski-sandomierski a matką – Anna córka Jakuba Białaczowskiego herbu Odrowąż z Dąbrówki Podlężnej. Z małżeństwa Piotra i Anny urodziło się jedenaścioro dzieci – cztery córki (Katarzyna, Elżbieta, Jadwiga, Anna) i siedmiu synów (Kasper, Jan, Piotr, Mikołaj– poeta,Andrzej – tłumacz Eneidy Wergiliusza , Jakub, Stanisław).Miał jeszcze bratanka Piotra Kochanowskiego .
Ojcem był Piotr Kochanowski (1485 - 1547) herbu Odrowąż ,komornik graniczny radomski i sędzia ziemski-sandomierski a matką – Anna córka Jakuba Białaczowskiego herbu Odrowąż z Dąbrówki Podlężnej. Z małżeństwa Piotra i Anny urodziło się jedenaścioro dzieci – cztery córki (Katarzyna, Elżbieta, Jadwiga, Anna) i siedmiu synów (Kasper, Jan, Piotr, Mikołaj– poeta,Andrzej – tłumacz Eneidy Wergiliusza , Jakub, Stanisław).Miał jeszcze bratanka Piotra Kochanowskiego .
Studiował a Akademii Krakowskiej oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie.Z tych czasów pochodzą drobne wiersze łacińskie i polskie.Po powrocie do kraju rozpoczął służbę dworską.Był m.in sekretarzem króla Zygmunta Augusta.Pisał również liczne utwory obyczajowe i polityczne.a także fraszki i pieśni. W 1574 r poeta zamieszkał w majątku w Czarnolesie. W tym okresie powstał pierwszy polski utwór dramatyczny-nawiązująca do antyku tragedia "Odprawa posłów greckich ". Bardzo ceniony jest jednak poetycki przykład biblijnych psalmów "Psałterz Dawidów".Jednak najważniejszym dziełem Jana Kochanowskiego ,wieńczących jego twórczość , są "Treny" -cykl utworów poświęconych zmarłej córce Urszuli .
Tren 5
Jako oliwka mała pod wysokim sadem
Idzie z ziemie ku górze macierzyńskim śladem,
Jeszcze ani gałązek, ani listków rodząc,
Sama tylko dopiro szczupłym prątkiem wschodząc:
Tę jesli, ostre ciernie lub rodne pokrzywy
Uprzątając, sadownik podciął ukwapliwy,
Mdleje zaraz, a zbywszy siły przyrodzonej,
Upada przed nogami matki ulubionej -
Takci się mej namilszej Orszuli dostało.
Przed oczyma rodziców swoich rostąc, mało
Od ziemie się co wznióswszy, duchem zaraźliwym
Srogiej Śmierci otchniona, rodzicom troskliwym
U nóg martwa upadła. O zła Persefono,
Mogłażeś tak wielu łzam dać upłynąć płono?
Pytania do tekstu :
1.Ile lat miał Jan Kochanowski kiedy zmarł ?
2.O kim były treny pisane przez niego ?
3.W jakiej epoce literackiej tworzył ?
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz