Rafaello Santi

                                    Rafaello Santi

Raffaello Santi (1483-1520). Był czołowym przedstawicielem renesansu zarówno w malarstwie i architekturze .Duży wpływ na młodego Rafaela miało przede wszystkim jego rodzinne miasto.Charakteryzowała go zawsze zdolność adaptowania cudzych rozwiązań i podatność na obce wpływy. Wczesne prace Rafaela powtarzały z dużą starannością styl jego nauczyciela, co do dziś stwarza czasem kłopoty w ustalaniu autorstwa.W 1500 roku Rafael został malarzem cechowym miasta Urbino. Z informacji w dokumentach z 1500 roku wynika, że początkowo prowadził pracownię swego ojca w Urbino. Większość zamówień pochodziła z Citta di Cas tello; należą do nich m.in. Ukrzyżowanie z Marią i świętymi Janem, Hieronimem i Marią Magdaleną, datowane na 1502-03 (National Gallery, Londyn), a także Zaślubiny Marii z 1504 roku (Pinacoteca di Brera, Mediolan) wzorowane na kompozycji Perugina. Od niego właśnie Rafael przejął umiejętność wiązania postaci z pejzażem, manierę łagodnych form nasyconych światłem, symetryczną budowę kompozycji.Nowy okres w życiu malarza rozpoczął się w roku 1508, gdy papież Juliusz II zatrudnił go przy dekoracji wnętrz watykańskich. Artystę polecił zapewne krajan z Urbino - Bramante, wówczas wpływowy budowniczy Watykanu i bazyliki św. Piotra. 

Otrzymując zlecenie dekoracji stanz, niewielkich sal w prywatnych apartamentach papieża, Rafael wysunął się na drugą pozycję wśród artystów, zaraz za Michałem Aniołem, który właśnie rozpoczynał prace nad freskami w Kaplicy Sykstyńskiej. Freski w Stanzy delia Segnatura, powstałe w latach 1509-11, stanowią chyba najlepsze prace artysty. Obie główne kompozycje,Szkoła Ateńska oraz Apoteoza Eucharystii, z ich idealną równowagą i harmonią form oraz monumentalną powagą, przypominającą dzieła antyku, są szczytowym wyrazem stylu rozwiniętego renesansu. Jeden z humanistów i teologów z kręgu papieża treści malowideł określił następująco: "Szkoła Ateńska była alegorią filozofii, Apoteoza Eucharystii alegorią wiary". Na pozostałych ścianach powstały freski: Parnas - alegoria poezji oraz dwie sceny stanowiące alegorię sprawiedliwości: świeckiej - Wręczenie pandektów Justynianowi oraz kościelnej -Potwierdzenie dekretaliów przez papieża Grzegorza IX. Następne zespoły fresków nie miały już tego rozmachu i tej doskonałości. . Freski podkreślały dramatyzm scen, kompozycja traciła swą przejrzystość, ciała posiadły uwydatniona muskulaturę, kolory, w poprzednich freskach stonowane, tu nabrały jaskrawości. Wielu badaczy uważa, że wobec licznych zadań, jakimi był obciążony Rafael, wykonywał on tylko rysunki scen, dalsze prace zostawiając swym współpracownikom i uczniom. 
 W tym czasie Rafael był także następcą Bramantego i kierował od 1514 roku budową bazyliki św. Piotra. 
W 1516 został mianowany konserwatorem zabytków antycznego Rzymu i kierował pracami wykopaliskowymi. Malował także liczne portrety osobistości Rzymu i Watykanu, a także obrazy ołtarzowe, np. Madonnę Sykstyńską, 1513-14 (Gemaldegalerie, Drezno). Zaraz po namalowaniu tego obrazu Rafael rozpoczął projektowanie kartonów do arrasów, które miały pokryć dolne partie ścian Kaplicy Sykstyńskiej.   .Powstawały one zapewne przy udziale współpracowników mistrza, z których Giulio Romano i Perino del Vaga, byli twórcami o zdecydowanie manierystycznej postawie. Mając tylko 37 lat zmarł.